ΕΥΕΡΓΕΤΕΣ ΚΑΙ ΑΝΘΡΩΠΟΙ ΤΩΝ ΓΡΑΜΑΤΩΝ: Ζήνων Παπαναστασίου (1868-1935)

Ο Ζήνων Παπαναστασίου υπήρξε μεγάλος ευεργέτης των σχολείων του Βελβεντού. Γεννήθηκε στο Βελβεντό το 1868 (εποχή βασιλευομένης δημοκρατίας). Έφηβος αναγκάζεται να εγκαταλείψει την υπόδουλη στους Τούρκους γεννέθλια γη. Στην Αθήνα, μαθαίνει την τέχνη της ζαχαροπλαστικής και καταφέρνει με τον καιρό να γίνει διευθυντής καταστήματος (Ζαχαροπλαστείο «Το Σολώνειον» στη λεωφόρο Πατησίων), να αναδειχτεί στον επαγγελματικό κόσμο και να καταλάβει περίλαμπρη κοινωνική θέση.
Στην πορεία της ζωής του ευεργέτησε και βοήθησε πολύ κόσμο και δη συμπατριώτες του από το Βελβεντό που κατέφυγαν στην Αθήνα. Η μεγάλη δωρεά και το κληροδότημά του φανερώνουν τα αισθήματα που έτρεφε ο Ζ. Παπαναστασίου για την ιδιαίτερη πατρίδα του το Βελβεντό, την αγάπη του για τους συμπατριώτες του, αλλά και την ευαισθησία του απέναντι στα παιδιά, που ο ίδιος δεν ευτύχησε να έχει.

ΤΟ ΚΛΗΡΟΔΟΤΗΜΑ ΤΟΥ Ζ. ΠΑΠΑΝΑΣΤΑΣΙΟΥ
Σύμφωνα με τη διαθήκη του Ζ. Παπαναστασίου κληροδοτήθηκε στην κοινότητα Βελβεντού και τα σχολεία της το 5όροφο ακίνητο της πλατείας Κάνιγγος, αριθμ. 17, που περιήλθε στην Κοινότητα, ύστερα από το θάνατο της συζύγου του Πολυξένης, κατά το έτος 1945.
Σκοπός του κληροδοτήματος, σύμφωνα με τη διαθήκη είναι τα καθαρά εισοδήματα της περιουσίας να διατεθούν για :
την αποπεράτωση της οικοδομής της Κοινοτικής Σχολής Βελβεντού
τον εφοδιασμό της Κοινοτικής Σχολής με όλο τον απαραίτητο εξοπλισμό ώστε να είναι δυνατή η αρτιότερη, υγιεινότερη και ανώτερη φοίτηση των μαθητών του
τη συντήρηση (τροφή & σπουδή) μαθητών και μαθητριών από τις απορότερες οικογένειες του Βελβεντού
την αποστολή σπουδαστών στην Αθήνα και Θεσσαλονίκη για να εκπαιδεύονται σε επιστημονικούς κλάδους χρήσιμους στην περιφέρεια της κοινότητας (γιατροί, γεωπόνοι, νοσοκόμες κλπ...)
Η οικονομική διαχείρηση του Κληροδοτήματος ενεργείται έκτοτε (1945) από το Κοινοτικό (τότε) και Δημοτικό (σήμερα) Συμβούλιο Βελβεντού, με βάση εγκεκριμένο προϋπολογισμό εσόδων και εξόδων από το Υπουργείο Οικονομικών (Δ/νση Εθνικών Κληροδοτημάτων).Όλα αυτά τα χρόνια, πολλά νέα παιδιά βρήκαν στήριγμα και απόκτησαν τη δυνατότητα να μορφωθούν και να σταδιοδρομήσουν χάρη στη χορήγηση υποτροφιών από το Κληροδότημα. Η διαδικασία αυτή των Υποτροφιών ξεκίνησε από το σχολικό έτος 1960-1961.Στις 12 Νοεμβρίου 1995 υπεγράφη, μεταξύ του Δήμου Βελβεντού και της Τεχνικής Α.Ε. «Πανδομική Α.Τ.Ε.Β.Ε.» σύμβαση ανακατασκευής και εκμετάλλευσης του ακινήτου κληροδοτήματος του Ζ. Παπαναστασίου. Η αποτύπωση του κτιρίου – το οποίο έχει κριθεί από το Υ.ΠΕ.ΧΩ.ΔΕ με προεδρικό διάταγμα διατηρητέο – έγινε από την «Αναπτυξιακή Κοζάνης Α.Ε.» (ΑΝ.ΚΟ) και στα πλαίσιά της εκπονήθηκε μελέτη ανακατασκευής από τον αρχιτέκτονα Χρήστο Θλιβέρη.Οι κάτοικοι του Βελβεντού και το Κοινοτικό Συμβούλιο, σε ένδειξη ελάχιστης τιμής και ευγνωμοσύνης προς το Ζ. Παπαναστασίου, τον ανακήρυξαν Μέγα Ευεργέτη Κοινότητας και των Σχολείων και εις μνήμη του έστησαν μαρμάρινη προτομή του στην κεντρική πλατεία του οικισμού (1962). Τον Μακεδόνα Ζ. Παπαναστασίου, προστάτη των γραμμάτων και μέγα ευεργέτη των σχολείων του Βελβεντού τίμησε επίσης με χρυσό μετάλλιο και τιμητικό δίπλωμα η «Μακεδονική Φιλεκπαιδευτική Αδελφότητα Θεσσαλονίκης» (1980).